Espainiako legediak Euskadi galdutzat jotzen du

Euskal Herriko eskuineko politikaren azterketa zehatza eta azken hauteskundeetan izan duen eragina

Azken urteotan, Euskal Herriko dinamika politikoa aldaketa nabarmenak izan ditu, batez ere eskuineko alderdiek eskualde honetan duten eraginari buruz duten pertzepzioari dagokionez. Vox eta Alderdi Popularra, askotan eskuin tradizionalaren ordezkaritzat hartuak, badirudi ondorio goibel batera iritsi direla Euskadin duten etorkizun politikoaren inguruan.

Azken hauteskundeetatik, argi geratu da eskuineko alderdiek Euskadin estrategia aldatu dutela. Erabilitako erretorikak iradokitzen du formazio horiek ez dutela soilik euskal espektro politikoan duten posizio marjinala aitortzen, baina, era berean, badirudi egoera hori gertaera aldaezin gisa onartu dutela. Dimisio hori alderdi horietako buruzagiek, Voxeko Santiago Abascal-ek esaterako, nola artikulatzen dituzten diskurtsoak islatzen du, badirudi Espainiako beste eskualdeetan oihartzun handiagoa izateko pentsatuta euskal hautesleei zuzenean erakartzeko baino.

Hitzaldiak eta harrera euskal publikoaren artean

Alderdi horietako buruzagiek egoera hori ustezko beldur eta errepresio giro baten ondorioz aurkezten saiatzen badira ere, errealitatea da eskuinaren proposamenek eta diskurtsoek ez dutela oihartzun nabarmenik aurkitu euskaldunen artean. Ez da desadostasun politikoa soilik; zera da, erabilitako kontakizunek ez dutela oihartzunik kezkarekin eta tokiko nahiak. Gainera, euskaldunek presio edo beldurrarekin bozkatzea iradokitzen duten erretorikak oso baztertuak izan dira, zehazgabeak izateagatik ez ezik, herritarrek erabaki informatuak eta libreak hartzeko duten gaitasuna gutxiesten dutelako.

Porrotaren pertzepzio horrek ez du soilik alderdi hauek Euskadin botoak erakartzeko duten gaitasuna mugatu, baina, era berean, Espainiako gainerako lurraldeetan kokatzeko modua ere aldatu du. Euskal Herria galduagatik amore ematea, alderdi hauek eskualdeko egoera euren kontakizunaren elementu gisa erabiltzea aukeratu dute beste arlo batzuetan laguntza lortzeko, bereziki espainiar nazionalismoa errotuago dagoen horietan. Estrategia horrek, dena den, bi ahoko eragina du, izan ere, zenbait sektore kontserbadoreago mobiliza ditzakeen arren, nazionalismo baztertzaile mota horrek mehatxatuta senti daitezkeen tokiko nortasun indartsuak dituzten eskualdeetako hautesleak ere urrun ditzakeelako.

Euskal Herrian eskuinaren etorkizun politikoari buruzko azken hausnarketa

Eskualdeen dinamikak alderdien nazio-estrategietan nola eragin dezakeen adierazten duen argia da eskuinaren egoera Euskal Herrian. Eskuin tradizionalak Euskal Herrian bere eginkizun marjinala onartu duela dirudien arren, ikusi beharko da onarpen horrek nola eragingo duen etorkizuneko hauteskundeetan planteamenduan eta etorkizunean pertzepzio hori iraultzeko gai izango diren edo ez. Oraingoz, agerikoa dena da egungo diskurtsoak ez duela euskal jendartearengan hartzen, eta bere planteamendu eta politiken berrikuspen handirik egin gabe, litekeena da eskualde honetan erronka nabarmenei aurre egiten jarraitzea.